DANIEL PANE

SELAMAT DATANG DAN MENIKMATI YANG TELAH DISAJIKAN

Rabu, 13 November 2013

Jamita Minggu XXV Dung Trinitatis, 17 Nopember 2013



BAHAN JAMITA MINGGU
MINGGU XXV DUNG TRINITATIS
Minggu, 17 Nopember 2013
Ev.: Johannes 15: 1 – 8; Ep.: Galatia 2: 19 – 21 (20); S.Patik: 1 Johannes 2: 6

Oleh:

Pdt. Daniel Bonardo Pane, S.Th


Patujolo
            Ganup halak na manuan sisuanon pasti do manghirim parbue sian na disuanna i (tu suansuanan na marparbue manang adong na diigil sian na disuanna i), jala dang holan asal parbue alai parbue na dihirimna ima parbue na denggan (berkualiatas). Jala panuan i pe ingkon mamparateateon suansuanan na disuanna i, dia do na patut diulahon tu suansuan i na marpardomuan tu rantingna, pupukna, dohot lan na asing na marpardomuan laho mandapot parbue na denggan sian suansuanan i. Alai molo so marparbue do i manang dang denggan parbuena, pasti do suansuanan i dirumpakhon jala dibaen ma gabe hau api manang tu haporluan na asing alai mago ma hataridaanna songon goarna (hilanglah eksistensi pohon itu, tidak sesuai dengan hakekatnya dan itu sama saja sesuatu yang tidak berguna). Alai molo na denggan do suansuan i, pasti denggan ma parbuena, jala molo dipadomu sada suansuanan na asing (dicangkok) tu suansuanan na denggan i, pasti do denggan parbuena. Suansuanan na denggan ima marparbuehon parube na denggan jala ido parbue na tutu (sesuai dengan hakekatnya) jala ido suansuanan na tutu (sejati/ asli). Molo adong suansuanan na denggan na deba rantingna marparbue alai molo ranting na asing na marparbue, pasti do ranting na so marparbue i digotap asa unang mangganggu tu ranting na marparbue, jala ranting na marparbue i dipaias manang asa tu ramosna parubena.
            Hombar tu panorangion i, Tuhan Jesus patandahon Ibana ma suansuanan manang hau na tutu denggan marlapatan hau na tutu, diumpahon Ibana do diriNa hau anggur na tutu marpardomuan do i tu kualitas hau dohot kualitas parbuena. Molo pe disuanhon (dicangkok) suansuanan na asing na so marparbue manang dang denggan marparbue tu bagian ni hau na denggan i, gabe marparbue na denggan ma suansuan i ala di bagasan hau na denggan do disuanhon.

Hatorangan ni Turpuk
            Barita na uli ni si Johannes (Evangelium Johanes) on pabotohon taringot Jesus ima Sipalua; Anak ni Jahowa, Debata jala Ama na marsuru Ibana; Hata ni Jahowa na gabe daging; na sude na i pabotohon hahomion ni Debata di bagasan diri ni Jesus (divine of God in Himself / keIlahian (bentuk sifat) dalam Yesus Kristus). On ma na gabe mangalo angka parpoda haliluon manang pangajarion na so sintong taringot Jesus Kristus. Di bagasan Barita na Uli on ragam do dipatandahon diriNa songon sada umpama na marlapatan tu hangoluan, isarana hata “Ahu” manang “Ahu do”.
Sada sian hata ni Jesus na patuduhon manang patandahon dirina ima di turpuk Jamita on. Turpuk jamita on ima udut ni pangajarion ni Jesus khusus tu angka siseanna (Joh. 13) nang pe di turpuk on si Judas Iskariot dang parsidohot dison (Joh. 13: 21 – 30). Dung dipatupa Jesus pambohalion tu angka siseanNa mulai sian na mamburi pat ni angka siseanNa, dipatupa Jesus do ulaon na badia, ima Mangan Paskah rap dohot sampuludua siseanNa (Joh. 13) nang pe di tingki i laho do si Judas Iskariot sahalak sian sisean-Na sian punguan i. Dibohali Jesus do angka sisean-Na andorang so ditangkup dope Ibana asa rade manguduti ulaon mambaritahon barita na uli dohot barita hamubaon ni roha nang barita haluaon, nang pe ragam angka haporsuhon manang sitaonon na ingkon songgop tu nasida (Joh. 14). Laos di turpuk jamita on (Joh. 15) dibotohon Jesus do asa marparbue nasida, mamparbuehon parbue na denggan; jala molo naeng marparbue na denggan mian ma nasida di bagasan Jesus Kristus.
            Di ayat 1 Jesus mangumpamahon dirina gabe sada hau anggur. Di ayat 1 on Jesus mandok “Ahu do” paboahon hatardiaaan hadirionna jala na so adong be dungkon na asing sian Ibana. Hata “Ahu do” pabotohon na “na tutu do Ibana” huhut “Ibana do” jala na so adong be asing ni Ibana. “Ahu do hau anggur na tutu”. Di Israel torop do angka pangula di porlak anggur, alana parbuena boi dibaen gabe inuman na resmi molo adong ulaon na masa di Israel. Di Padan na Robi (PL) hau anggur ima sada tanda (simbol) na binahen ni Jahowa mandok tu bangso Israel (Jesaya 5: 1 – 7; Yeremia 2: 21). Molo didok Jesus “Ahu do hau anggur na tutu” marlapatan do i Ibana ma Israel na tutu”. Molo Jesus “Israel na tutu”, Israel ima bangso na pinillit ni Jahowa, Jahowa gabe Debatanasida jala Israel gabe bangso-Na na patuduhon bangso Israel na marsomba jala unduk di Jahowa, Debatananasida. Sian on boi dilapati molo dipatandahon Jesus do Israel na tutu marhite mandok diriNa hau anggur na tutu, marlapatan do i marhite hadirion ni Jesus dipataridahon adong haundukhon mangoloi Jahowa, Ama na marsuru Ibana. Hau anggur na tutu (sejati/asli) marpardomuan do i tu kualitas ni parbuena, ima parbue na denggan, jala tanda ma i sian haundukhonNa di Na marsuru Ibana.
            Di ayat 2, boi do diida adong panggotaphon angka ranting na so marparbue, jala dipaias do nasa na marparbue asa ganda parbuena. Ayat on marlapatan molo naung mian rap dohot Jesus ingkon adong do parbuena, jala nasa ranting na so marparbue digotap do asa unang mengganggu tu ranting na marparbue.  Ranting na marparbue dipaias do asa boi lam tu gandana parbuena. Paiashon ranting dison ima manggotap angka bulung ni na matua manang mamangkas deba bulung ni ranting i asa unang menghambat tu parbue na di ranting i. Na paiashon ranting na marparbue ima nampunasa porlak manang hau anggur i, ima na mandok Jahowa. Jadi, boi do antusan manang dilapati na Jahowa sandiri do patupahon ulaon pangaramotion tu halak na sai marparbuehon na denggan jala digotap jala dipaias do sian angka na boi mangambat hita mamparbuehon na denggan i. Ndada pola ranting na marparbue i na paiashon rantingna alai nampuna hau manang porlak anggur i, songoni nang jolma na mamparbuehon parbue na denggan.
            Di ayat 3, patar do dipabotohon Jesus naung ias do nasida hinorhon ni hata na ni hatahonNa ima Hata ni Jahowa marhite Ibana. Hata ni Jahowa marhite Jesus Kristus do na paiashon jolma na marparbuehon parbue na denggan i ima manggotap angka bangkobangko ni pardagingon dohot hisaphisap ni daging.
            Ranting dang boi marsirang sian hauna, jala dihirim do parbue na sian ranting i. Hau ima inganan hangoluan ni ranting asa boi ranting i jala diuduti asa marparbue, jala molo naeng mangolu do ranting i ingkon hot ma ibana di hauna, jala ndada holan asa mangolu alai ingkon boi do marparbue. Di ayat 4 – 5 tangkas do dipabotohon Jesus na so boi do tarsirang ranting i sian hauna, na marlapatan na so boi do tarsirang halak na porsea jala angka siseanna sian Jesus Kristus, alai ndada holan asa boi mangolu alai ingkon do marparbue. Tung na so boi do marparbue ranting i molo marsirang sian hauna, songon i do nang halak na porsea jala mandok dirina sisean, na so boi do dipatupanasida ulaon na denggan molo so mian rap dohot Jesus Kristus.
            Molo malua ranting sian hauna, marlapatan ndang adong mandapot hangoluan be ranting i. Ranting mandapot sipangon do marhitehite hau, molo malua do ranting sian hau, marlapatan dang adong be sipanganon tu ranting i, na akhirna gabe koring ma ranting i laos mate ma. Songon i ma lapatan ni hata ni Jesus na di ayat 6. Ndang boi marsirang angka na porsea jala siihuthon Jesus na naeng mangulahon na denggan hombar tu Hata Ni Jahowa holan mangasahon gogona, pingkiran dohot lan na asing na sian portibi on, ndang dipasangahon Jesus tudos ma i songon ranting na koring i. Ingkon mian do hita tu Jesus Kristus, ai Ibana do hau na tutu (kayu yang sejati) silehon “sipanganon” na gabe gogo laho mamparbuehon parbue na denggan marhite parange na denggan. Sipanganon i ima Hata ni Jahowa dohot bagabagaNa.
            Di ayat 7, Jesus mambagabagahon hasonangan mian rap dohot Jesus Kristus. “Jumpang hamu do manang dia pe dipangido rohamuna”. Hata on marlapatan, halak naung mian rap dohot Jesus Kristus jala marparbuehon parbue na denggan ima halak na unduk jala mananda dirina na so boi tarsirang sian Jesus (hau na tutu) i. Jala marhite on, diboto ma dia manang aha do na patut sipangidoanna tu Jahowa marhite Jesus Kristus. Ndada sipangidoan na naeng papuashon hagiot ni dagingna, alai dia do na patutu sipangidoanna jala na ringkot dipangido. Marhite i “marsangap ma Damang, molo marparbuehon na godang hamu jala gabe angka siseanku ma hamu” (ay. 8). Dang hea sisean umtimbo sian guru, jala sisean ingkon do unduk tu guruna. Halak na porsea jala sisean ni Jesus ingkon unduk jala unang pola tarsonggot molo songgop angka hasusaan manang ragam angka parungkilon hinorhon ni ulaon na denggan alana Jesus pe nunga manaon saluhutna i (Joh. 15: 18 – 27).

Aplikasi Teologi
            Ranting ni hau anggur na tutu i ima halak na porsea. Molo naeng mangolu do marlapatan do i ingkon mian di hau na tutu, alai ndada holan asal mangolu alai diuduti do na ingkon marparbue. Parbue na didok dison ima parbue ni marhite parange na marpardomuan tu hata ni Jahowa. Parange manang parulaon diportibi on ima hataridaan parbuena. Jesus sandiri mamillit hita gabe aleale asa marparbue do hita (Joh. 15: 16).
            Mian rap dohot Kristus marlapatan do i pasahathon diri gabe ampuna ni Jesus, ai na marsigantung tu Ibana do ngolunta asa boi mangolu jala marparbue. Marhite jamita on, diondolhon jala disosoi do tu hita asa gabe siula hata i ma hita marhite angka pambahenan manang parange na denggan di ngolunta songon tanda ni parbue na mian hita rap dohot Jesus Kristus. Nunga torop be halak na mandok dirina sahalak Kristen alai holan status agama Kristen do na di ibana, songon ranting na mian di Jesus Kristus, hau na denggan i na asal mangolu hape ndang marparbue, molo jumpang tingkina sigotapon do ranting na sisongon i, na marlapatan do dang adong be hangoluan tu ranting i, gabe malos, koring jala laos dibangkar ma.
            Sai dipargogoi Jesus Kristus ma hita mangulahon hataNa songon parbue na mian hita di Ibana. Ndang margogo hita mangulahon lomo ni roha ni Debata holan mangasahon gogo, pamingkirion, sinamot, hasangapon holan marhite Jesus Kristus do hita boi mangulahon saluhutna i, jala gabe hasangapon dohot hamuliaon di Jahowa Debata, sahat ro di salelengna. Amen.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar