DANIEL PANE

SELAMAT DATANG DAN MENIKMATI YANG TELAH DISAJIKAN

Kamis, 09 Mei 2013

JAMITA, 02 JUNI 2013





BAHAN JAMITA
MINGGU, 02 JUNI 2013
MINGGU I DUNG TRINITATIS
Ev. Jeremia 9: 22 – 25 (Ep. 2 Korint 10: 12 – 18)
Pdt. Daniel Bonardo Pane, S.Th.


Patujolo
            Ganup jolma tontu naeng do ditanda torop halak songon na paboahon adong na andul ditanda sian halak na asing di humaliangna. Molo didok pe holan goarna, nunga pintor ditanda torop halak, manang molo didok ulaonna, pintor ditanda jolma ise do na didok disi. Jala ragam do dalan ni jolma mambahen dirina asa torop jolma mananda ibana, isarana, marhite ulaon na denggan na binahenna, marhite hapistaranna, hamoraonna, dohot ragam na asing, nang pe adong pigapiga jolma na ditanda torop halak alani hajahatonna. Alai turpuk jamita on dang na paboahon panandaion ala ulaon na jahat na binahenna, alai angka siadonganna na boi mambahen ginjang ni roha di ibana. Gabe ditengatengahon ma na adong diibana songon halobianna sian na asing, israna habisukhon, hagogoon dohot hamoraon. Boi do hinorhon ni i gabe songon tuan ma ibana tu na asing na mangido pangurupion tu ibana marhite habisukhon manang hagogoon dohot hamoraon na adong di ibana. Gabe tubu ma hata na mandok ”molo so ala ni au, dang boi songon on denggan ngoluna”; ”ala ni au ma asa boi denggan ulaon i”; dohot na asing. Jala adong muse ma jolma ala sai diurupi donganna na bisuk manang na mora dohot na gogo i, gabe dipartuan ma i jala gabe boi ma songon sada hatoban di dongan i, manang aha didok donganna i, gabe dioloi ala utang budi di pangurupionna i.
            Laos songon i do na diadopi bangso Israel di tingki hapanurirangon ni si Jeremia di turpuk on. Andorang so masuk di ayat on, pola do mangandung si Jeremia ala sange ni roha mago ni bangso Israel (ay. 1 – 5); dohot angka uhuman na masa tu Jerusalem (6 – 21). Laos di turpuk jamita on ma dipataridahon si Jeremia taringot hasongkalon ni Jahowa martimbanghon angka parbinotoan, hagogoon, dohot hamoraon ni portibi on. Jala tung na so patut do angka jolma patengatengahon dirina di adopan ni Jahowa.
            Masa do di hatiha i angka parungkilon manang haporsuhon ni bangso i, alai lam mandao do bangso i sian na dihalomohon Jahowa. Dang adong be haundukhon ni bangso i tu hata ni Jahowa. Raja dohot angka pangomgomi bangso i nunga marhaposan tu angka habisukhon, dohot hagogoon dohot hamoraon ni bangso na boi mangurupi nasida malua sian angka parungkilon dohot haporsuhon na diadopi, tarlumobi sian parporangan. Umpos do bangso i tu angka hagogoon ni parporangan na bangso i. Gabe unduk ma bangso Israel tu bangso na mangurupi ibana, laos manang aha na didok bangso na mangurupi i, ingkon do diulahon sahat tu na manomba angka debata ni bangso na mangurupi bangso i.

Hatorangan ni Turpuk
            Marhite jamita on, dipabotohon si Jeremia do taringot paruhuman ni Jahowa tu sude bangso na di portibi on. Jahowa sandiri ma na papatarhon taringot habonaron dohot uhum-Na tu saluhut bangso, bangso Israel dohot tu bangso parbegu. Jala dang adong be na boi patengatengahon hagogoon manang hamoraon manang habisukhonna marnida hasongkalan ni Jahowa. Sude angka mata marnida jala mananda Jahowa dohot hasongkalon ni Jahowa, na so boi dipatudos manang aha.
            Di ayat 22 mansai tangkas do disoarahon si Jeremia asa unang adong na patengatengahon habisukhon, hagogoon dohot hamoraonna. Habisukhon, hagogoon dohot hamoraon parsatongkinan do di portibi on. Ganup jolma tontu do naeng bisuk, margogo, dohot mamora, alai boi do ala ni i gabe mambahen ginjang rohana, naeng mamuji diri, jala naeng ma nian ganup jolma sai marsigantung tu ibana, jala gabe tuan. Boi do ala ni habisukhon, hagogoon, dohot hamoraon ni sasahalak gabe mambahen marsilomolomo ibana tu na mangido pangurupion marhite i, jala ingkon unduk tu ibana. Songon i do bangso Israel uju mangido pangurupi bangso na gogo hatiha i. Gabe so adong be haundukhon tu hata ni Jahowa, jala gabe umoloan tu bangso na mangurupi Israel sian Jahowa. Hata on pe paingothon bangso Israel na sai tongtong mandok dirina bangso na pinillit ni Jahowa jala na hinaholongan ni Jahowa, hape dang mangulahon jala dang unduk tu hata ni Jahowa. Laos adong muse ma na naeng mambahen lomo ni roha ni Jahowa alai marhitehite angka habisukhon, hagogoon dohot hamoraon sambing na manghorhon ginjang ni roha, dohot mamuji diri asa ditanda jolma ibana. Hape dang dihalomohon Jahowa na sisongon i.
            Jadi aha nama bahenon? Dialusi ma di ayat 23 ”marroha jala na mananda Jahowa” mamuji diri ima marroha jala na mananda ise do Jahowa, parasi roha na manghajongjonghon uhum dohot hatigoran. Ido na dihalomohon ni Jahowa. Hata ”marroha jala mananda Jahowa” pabotohon adong roha unduk jala serep dohot toruk ni roha di adopan ni Jahowa, jala mambahen Jahowa gabe haporusanna. Jahowa, Debata na parasiroha na sumurung, na pajongjonghon uhum dohot hatigoran. Ganup bangso hona uhum ni Debata hombar tu uhum dohot hatigoran ni Jahowa sandiri. Ala ni i, martua ma jolma na mambahen Jahowa gabe haposanna, jala na olo unduk di angka hata manang na dihalomohon Jahowa. Jolma na songon i ma na nihalomohon Jahowa. Laos dipatangkas si Jeremia, na Jahowa sandiri na mandok i saluhutna tu ibana, jala ibana manorushon tu bangso i. Molo Jahowa na mandok, manjadi do saluhutna, jala tulus do saluhutna hombar tu na disangkaphon ni Jahowa sandiri.
            Ayat 24 – 25 ima panurirangon ni si Jeremia taringot paruhuman na pinatupa ni Jahowa. Jahowa, Debata sandiri marlulu dompak saluhut bangso. Dang adong bangso na holip sian adopan ni Jahowa. Dipabotohon do di ayat i bangso Misir, Jahudi, Edom, Amon, Moab, na ginorbang, angka na maringan di halongonan na patuduhon bangso na adong di portibi on, bangso na gogo dohot bangso na gale. Jahowa sandiri patupahon paruhuman jala pamasaon uhum, hamagoan manang haluaon. Di patorang pe taringot parsunaton di turpuk on na patuduhon nunga songon formalitas nama sunat i diulahon. Sunat di halak Jahudi molo diida sian lapatanna, ima tanda ni haundukhon (obidiance) taringot angka tona manang hata ni Jahowa. Marasing do parsunaton na ni ulaon di halak non-Israel manang non-Jahudi sian na niulahon Israel manang Jahudi. Molo di halak Israel manang Jahudi, dibungka sian si Abraham na patuduhon parpadananna dohot Jahowa jala haundukhon ni si Abraham na ditorushon tu angka gomparanna marhite tanda sunat naung diulahon Israel.
Hahonaan ni Turpuk
            Jamita on mansosoihon sude halak na diportibi on, tarlumobi halak Kristen asa tangkas mananda Jahowa marhite Jesus Kristus mual ni hapistaran, gogo dohot hamoraon. Molo naung tatanda do Jahowa, Debata mual ni nasa na denggan, parasiroha na sumurung, na manongtong saleleng ni lelengna, jala na manghajongjonghon uhum dohot hatigoran di tano on, boasa be hita sai mangasahon habisukhon, hagogoon dohot hamoraon na adong di portibi on, na olo salpu jala na olo mago. Antong aha ma na patut ditengatengahon ni jolma maradophon Jahowa so ingkon unduk tu hata ni Jahowa.
            Molo naung tatanda do tangkas Jahowa, Debata na manongtong i, angka jolma pe ingkon do boi paradehon diri, jala boi mamangke na adong di ibana isarana habisukhon, hagogoon, dohot hamoraon i laho parrohon hadameon dohot hademakhon jala parrohon hadameon sian Debata tu portibi on manang di humaliangna. Dang tapangke be i gabe mambahen susah angka donganna, tarlumobi keluargana.
            Marhite turpuk jamita on, diondolhon do tu na manjaha turpuk on roha pangoloion dohot roha unduk maradophon hata ni Jahowa do ulaon ni angka jolma na dihalomohon ni Jahowa. Ai sude jolma dohot bangso hona uhum ni Jahowa di ari paruhuman songon naung ditontuhon Jahowa sandiri tingkina. Alai martua ma jolma na hot jala satia ro disaleleng ni lelengna. Balongkon ma angka ulaon na boi mambahen hita dao sian Jahowa (sunat rohani) jala unang holan patupahon ruhutruhut parugamoon alai dang diboto dia do lapatanna dohot dang boi manghangoluhonhon. Amen.