DANIEL PANE

SELAMAT DATANG DAN MENIKMATI YANG TELAH DISAJIKAN

Jumat, 22 November 2013

Jamita Minggu Advent I, 01 Desember 2013



BAHAN SERMON
MINGGU ADVENT I
Minggu, 01 Desember 2013
Ev.: Jesaya 2: 1 – 5; Ep.: Rom 15: 4 – 13; Patik: I – X
Oleh: Pdt. Daniel Bonardo Pane, S.Th.


TAGAM MA HAOOJAK NI BAGAS JORO NI JAHOWA!
Patujolo
            Manghatahon taringot pangungkapon haroro ni harajaon ni Jahowa dang boi tarsirang sian huaso, hamuliaon dohot paruhuman na naeng masa tu sandok bangso. Jahowa sandiri do mangungkap taringot haroro ni harajaonNa di tongatonga ragam ni parngoluan ni jolma, jala marhitehite pangungkapon i dipataridahon do hamuliaon dohot hahomion ni Jahowa. Di turpuk Jamita on dipataridahon Jahowa do haroroni harajaonNa marhite pangungkapon taringot haoojak ni Bagas Joro ni Jahowa.
            Tarjou do si Jesaya gabe panurirang di taon hamamate ni Raja Usia, taon 746 SM (pat. Jes.6:1 duu) jala mangula di tingki pangarajaion ni si Jotam (745-742 SM), si Ahas (741-726 SM) dohot si Hiskia (725-697 SM; pat.Jes.1:1). Mansai godang do na masa hatiha i di percaturan politik ni angka bangso di Asia Barat Daya. Lam tu timbulna do Assyur jala sai disosak do harajaon na metmet angka na di lambungna, isara Aram (Siria), Epraim (Israel Utara) dohot Juda (Israel Selatan). Di taon 732 SM, dipatunduk do Aram; taon 721 SM dibuanghon Epraim. Tinggal ma sasada Juda jala tarsosak situtu. Dirajumi jala dihaporseai halak Juda do i songon ulaon haluaon na sian Debata, jala i ma ra na melatarbelakangi turpuk on. Masuk tu hasadaon na umbidang do turpuk i, i ma 2:1-4:6. Dipungka do i dohot panurirangon taringot tu hamuliaon ni Jerusalem di tongatonga ni angka bangso, dung i diuduti dohot lumbalumba uhum ni Debata tu angka bangso parbegu, jala dipaujung dohot bagabaga taringot tu hamuliaon ni Jerusalem di ari parpudi.

Hatorangan ni turpuk
            Turpuk jamita on ima taringot pangungkapon taringot ujung ni angka ari (akhir zaman; akhir segala waktu; eskatologis) na diida ni si Jesaya, anak ni si Amos sahalak malim na mangula di Bagas Joro, Jerusalem. Di turpuk on, ndang tarjou manang tarpillit dope si Jesaya gabe sahalak panurirang, alai nunga mandapot pangungkapon ibana taringot haroro ni harajaon ni Jahowa, jala na diida do na dibaritahon ibana nang dohot di turupuk on.
            Di turpuk jamita on mandapot pangungkapon do si Jesaya taringot tu Juda dohot Jerusalem. Jerusalem (Huta Dame) na di bagasan huta i jongjong do Bagas Joro na uli na kokoh; jala na binahen ni si Salomo, na dibanggahon ni halak Juda. Bagas joro di Jerusalem ima inganan na mansai ringkot di halak Juda ima:
  • Bagas joro ima sada tanda manang gombaron na mian do Jahowa, Debatanasida di tongatonga ni halak Israel dohot Juda, jala di bagas joro i do marsaringar dia do hata na dihatahon ni Jahowa jala na naeng diulahon bangso i.
  • Bagas joro ima gombaran ni hamuliaon ni Jahowa, jala di bagas joro on mambahen jolma i martoruk ni roha marnida hamuliao ni Jahowa di bagas joro i jala on ma na boi mambahen jolma i mananda pangalaoisonna tu Jahowa diuduti manopoti pangalaosionna, jala on ma na manguduti roha na biar mida Jahowa.
  • Bagas joro ima tanda ni padan ni Jahowa tu bangsoNa, na di bagasanna do dibaen poti parpadanan na marisihon 2 batu na marsurathon 10 hata ni Jahowa.
  • Bagas Joro ima inganan parpunguan ni halak na porsea tu Jahowa. marhite parpunguan on dipatupa do panombaion marhite ende dohot ende pujipujian.
  • Bagas joro boi do gabe inganan ni halak marsaor manangihon pangajarion ni tona manang hata ni Jahowa jala pasada tahi dohot gogo laho mangulahon hata ni Jahowa djala manghatahon na ringkot di taringot huta manang bangso i.

Alai di na masa di parsaoran siap ari justru marbalik sian na tinonahon ni Jahowa. jotjot do nasida mangulahon ulaon hadaulaton, alai parangenasida ndang suman tu na nihatahon ni Jahowa (ida Jesaya 1). Di tonga na masa i, Jesaya mandapot pangungkapon taringto hahaojak ni Bagas ni Jahowa na so dibaen ni tangan ni jolma. Alai Jahowa sandiri do na patupahon saluhutna i.
Di ayat 2, ojak ni Bagas ni Jahowa di punsu ni angka dolok, jala huminsat sian angka robean. Ayat on na patuduhon Di tingki na ro, songon i ma digombarhon si Jesaya dison, paojahonna do dolok ni bagas ni Jahowa di punsu ni angka dolok. Dipajongjong Raja Salomo do bagas joro i di punsu ni dolok Moria (2 Kron.3:1). Hombar tusi gabe margoar do dolok Moria i ‘dolok ni bagas ni Jahowa.’ Humaliang dolok i adong do angka dolok na asing. Idaon sian na dao, gabe songon punsu ni angka dolok i do dolok Moria i, ala tumimbo sian angka dolok na asing i sadasada. Gabe mansai tongam ma antong idaon joro i, huminsat sian angka robean. Sahali nari, di turpuk on digombarhon si Jesaya do na paojahonna do muse dolok ni bagas ni Jahowa i di punsu ni angka dolok i. Ndang na sega dope joro i nian hatiha i, Jerusalem pe hot dope. Alai turpuk jamita on ima secara tidak langsung lumbalumba tu hasesego ni Jerusalem na binahen ni si Salomo. Alai di angka ari mangihut manang di tingki na ro (in the future time), sai na paluaon ni Debata do huta i sian tangan panghubu i. Tongon do, di sada borngin ruar do suruan ni Jahowa mamunu 185.000 halak sian nasida, gabe mulak ma si Sanherib tu Asur laos mate tarbunu disi (Jes.34:34 du); mulak marfungsi ma muse joro i, jala marroan halak laho marsomba tusi. Hajojongjong ni joro na di atas dolok i, ima sada inganan na badia do angka dolok na timbo, parmianan ni angka debata. Hombar tusi laos digombarhon ma dison, di angka ari parpudi i, masa do haimbaruon di saluhut bangso gabe marrongoman halak ro marsomba tu bagas joro i.
“Jala torop angka bangso mandapothon tusi angka na mandok, ‘Beta hita tanangkohi ma dolok ni Jahowa, tu bagas ni Debata ni si Jakob, asa diajarhon tu hita angka dalanNa, jala mardalani hita di angka lapangNa.’ Ai marharoroan sian Sion do sogot patik i, jala sian Jerusalem hata ni Jahowa.” Angka bangso na marrongoman i (ay.2) masibetabetaan do. “Beta hita,” ninna. Na marlapatan ma i, ndang adong sian nasida na holan mangihutihut, alai jumpang do di sude giot ni roha laho borhat. Dung i ndang asal borhat jala mardalan di dalan na so martujuan, alai diboto be do sidapothononna. Hombar tu na nidok nangkin, mardomu tu panorangion na di ginjang pardalanan tu dolok, tu inganan na badia parmianan ni angka na pinardebatana, ndang na imbaru i di nasida, naung leleng do. Alai nuaeng, ndang tusi be nasida laho, tu dolok ni Jahowa nama, tu bagas ni Debata ni si Jakob. Tumangkas tahe, ndang tu dolok dohot tu bagas angka debata, tu adopan ni Jahowa do, tu Debata ni si Jakob na mian disi. Motifna pe jelas, laho manjalo pangajaran taringot tu angka dalan ni Jahowa, i ma aturan ni ngolu na hombar tu lomo ni roha ni Debata. Ndang holan asa botoonna, asa ulahononna do. “Asa mardalani hita di angka lapangNa,” ninna. Taringot tu saluhutna i, ndang na patupa na so marniula nasida, na mangulahon na sintong do jala na marguna. Mangondolhon i, didok si panurirang i do, “Ai marharoroan sian Sion do patik i, jala sian Jerusalem hata ni Jahowa.” Sasada Jahowa do Debata, Ibana do na umboto na denggan di jolma asa mangolu, ai Ibana tumompasa. Ala ni i, manang ise na naeng mardalan di dalan hangoluan, marsiajar ma sian Ibana.
Di ayat 4: “Jadi manguhum ma Ibana di tongatonga ni angka parbegu, jala toruanNa torop angka bangso. Jadi patopahonon nasida ma podangnasida bahen gigi, jala hujurnasida bahen angka sasabi; ndang be sintahon ni bangso dompak bangso podang i jala ndang be guruhonon nasida parmusuon.” “Manguhum ma Ibana di tongatonga ni angka parbegu,” tumingkos, “Ibana gabe panguhum di tongatonga ni angka bangso.” Songon panguhum na tigor, uhumanNa ma angka bangso, adilanNa nasida taringot tu na piningkiran dohot na niulana be. Deba sian ulaon ni panguhum, i ma na mambuat haputusan taringot tu angka parsalisian, paujunghon parkaro jala pajongjonghon hadameon. Songon i ma didok dison, pajongjongon ni Jahowa, Debata ni si Jakob i do hadameon di tongatonga ni angka bangso. Ndang masa be porang, jala ndang adong be hasea ni podang dohot hujur songon ulaula tu hamusuon. Haoojak ni Baga Joro ni Jahowa on ima sada ulaon hadameon, hasonangan, dohot las ni roha di bangso i mian di Bagas ni Jahowa.
Di ayat 5:“Beta hamu, ale pinompar ni si Jakob! Mardalani ma hita di hatiuron ni Jahowa.” Joujou ni si Jesaya i do on tu halak Juda. Nasida do haroroan ni haluaon i, sian nasida taripar hatiuron tu saluhut bangso. Alai na boi masa do, malua bangso na asing, mago ia nasida; marrongoman halak sileban tu hatiuron ni Jahowa, tinggal di haholomon ia nasida. Sai unang ma masa na songon i. Hombar tusi ma dijouhon si Jesaya dison, asa mardalani nang nasida di hatiuron ni Jahowa, lapatanna mangolu hombar tu patik ni Debata. Ndang dia imbarna di halak Juda dohot na leban, na mardalan di hatiuron ni Jahowa mangolu, alai na tinggal di haholomon rap mago do i.

Aplikasi Teologi
Boha do haoonaan ni turpuk jamita minggu on di sadari on? Haoojak ni Bagas Joro ni Debata ima Haoojak ni Harajaon ni Jahowa di ari haroro ni Kristus na paduahalion. Haoojak ni Bagas Joro ni Debata ima parsalpu ni angka na masa di portibi dohot di hasiangan on.
Selamat taon baru ni huria ma di hita. Di Minggu 24 Nopember 2013, HKI mangulahon ulaon Memento mori, sian hata Latin na marlapatan “igot ari hamamatem; ingot andigan ho mate”. Ulaon on ima sada joujou paradehon diri tu jolma i managam manopot masa haoojak ni Bagas ni Jahowa di tingki na naeng dipamasa Jahowa sandiri marhite Jesus Kristus. Ngolu ni jolma sadari on ima ngolu panagamon, managam haroro jala haoojak ni Bagas Joro ni Debata ni Debata na marlapatan haoojak ni Harajaon ni Debata marhite Jesus Kristus. Laos on do na tapestahon di ari minggu 01 Desember 2013, ima pesta panagamon (advent I).
Di tingki na ditontuhon Jahowa i, ojak jala singkop ma Bagas ni Jahowa na so binahen ni jolma, jala disi ma tanda hamuliaon ni Jahowa, jala nasa ulu ni tot marsomba maradophon Ibana. Di tingki haoojak ni Bagas Joro i masa ma paruhuman (bdk. Pangungkapon 20: 11 – 13). Haoojak ni Bagas Joro ni Jahowa ima pataridahon HarajaonNa; jala di Bagas Joro i do Debata gabe Raja na marlapatan salpu ni harajaon ni portibion jala haoojak ni Harajaon na so sian portibi on, alai sian Jahowa sandiri; salpu ma angka panggomgomi na di portibi jala na di bangso on; Jahowa ma gabe Raja jala manggomgomi. Molo adong bagas joro berarti adong malim. Di haoojak ni Bagas Joro ni Jahowa, adong do di hita malim na bolon, sigomgom bagas ni Debata (Heber 10: 21). Malim bolon on ma na patolhashon angka uhum dohot hata ni Jahowa, Debata di hamuliaonNa. Di haoojak ni Bagas Joro ni Debata, ndang masa be angka parporangan, hagunturon. Haoojak Bagas Joro na marlapatan haoojak ni Harajaon ni Debata ima Harajaon Hadameon, Hasintongan, Sonang, dohot Las ni roha.
Antong “dibahen I, tadapothon ma marroha na sintong di bagasan hagogok ni haporseaon, dung diurasi rohanta, unang be disolsoli panggora ni roha i hita, jala dung diburi dagingta dohot aek na ias!” (Heber 10: 22) managam ari na balga i. Apostel Johanes di Pangungkaponna: “jadi hubege ma soara na gogo sian habangsa i, na mandok: on do joro ni Debata di taongatonga ni angka jolma; na maringanan ma Ibana di tongatonganasida, jala nasida ma bangsona, jala Debata sandiri saor tu nasida! Jadi apusan ni Debata ma nasa iluilunasida sian matanasida; dang adong be hamatean nang arsak ni roha; nang anggukangguk; nang na hansit; ndang disi be; ai nunga salpu na parjolo i” (Pangk. 21: 3 – 4). Sai manahan hita di haporseaonta managam Ari i, Ari na balga jala Ari las ni roha dohot hasonangan tu angka na manahan ro di ujungna. Amen.

Usulan ni Angka Ende (Buku Ende)
1.      3: 1 – 3
2.      425: 1 – 2
3.      169: 1 + 3
4.      543: 1 + 5
5.      39: 1……
6.      541: 1 – 2
7.      539: 1…..

Usulan Ni Angka Ende (Kidung Jemaat)
  1. 8: 1, 2, 7
  2. 37a: 1 – 2
  3. 40: 1, 4
  4. 87: 1, 4
  5. 85: 1….
  6. 84: 1, 2
  7. 278: 1…..

Tidak ada komentar:

Posting Komentar