DANIEL PANE

SELAMAT DATANG DAN MENIKMATI YANG TELAH DISAJIKAN

Sabtu, 23 Januari 2016

Jamita Minggu Septuagesima, 24 Januari 2016: Lukas 4: 14 - 21

BAHAN JAMITA
MINGGU SEPTUAGESIMA
Minggu, 24 Januari 2016
Ev.: Lukas 4: 14 – 21; Ep.: Nehemia 8: 1 – 10; S.Patik: 1 Timoteus 6: 11

Oleh: Pdt.Daniel Bonardo Pane, S.Th.

MAMBARITAHON TAON PARASINIROHA ON
Patujolo
            Di tingki sinuaeng torop do halak naung marungkil mangidohon haluaon sian parungkilonna. Ragam do siparungkilon ni torop jolma nuaeng di hasiangan on. Isarana, marungkil di parhepengon hinorhon ni hapogoson; marungkil di parsaripeon; marungkil di parkarejoan; marungkil di pangalaho ni angka dakdanak; nang di ragam parungkilon. Di ragam parungkilon i sai tarpaimaima do tingki andigan sidung parungkilonna i, sai dilului do sasahalak na boi paluahon ibana sian parungkilon i, manang patupahon ulaon na boi paluahon sian parungkilon. Ndang persoalan ulaon i na dihalomohon ni Debata manang ulaon na maralo tu lomo ni roha ni Debata, na ringkot boi malua sian parungkilon.
            Taringot tu na boi mambahen malua (sipalua) sian parungkilon, ipe dibereng jolo ise jala boha do halakna. Jotjot do dipangke parbinotoan nang pengalamanna mamilit ise do halak na boi paluahon sian parungkilon. Diida do boha do kemampuan ni halakna i; boha do keluargana; boha do parngoluanna, alai sudena i holan sebatas pingkiran ni jolma na marungkil do. Gabe boi do ditulak sahalak na boi paluahon hinorhon ni pingkiranna i mamereng halak na naeng mangurupi. Laos adong muse do jolma naung diurupi, alai ndang hea manghamualiateon pangurupion i, gabe tubu do hansit ni roha di na mangurupi.
            Aha do hadomuanna i di turpuk jamita on? Tangkas ma itapaihutihut hatorangan ni turpuk jamita on.

Hatorangan ni Turpuk
            Turpuk jamita on ima sada barita taringot naung ro do Sipalua, songon naung sirurianghon angka panurirang. Haroro ni Sipalua on, ima sada barita naung ro taon parasinirohaon. Lukas manurathon suratna on laho paingothon jala patoguhon halak Kristen di uju i taringot di panghirimonnasida taringot Kristus. Nunga torop be halak Kristen naung madabu tu pandelean, nunga songon na dos ngolu ni halak Kristen sian halak na so Kristen, nunga torop be madabu jolma i holan di goar do Kristen, alai ndang adong dapot parbue haKristenonna di ngoluna; laos adong do na manadinghon haporseaonna asa malua ibana sian parungkilon. Sai tarpaimaima do halak Kristen hatiha i haroro ni Kristus na paduahalion i hombar tu pangidoanna jala laho manggohi hagiot ni pingkiranna i. Dihirim halak Kristen pe haroro ni Jesus asa boi do nasida malua sian harajaon ni Rom na pasiaksiakhon halak Kristen uju i.
            Laos songon i do uju tingki ni Jesus Kristus hombar na binaritahon ni si Lukas di turpuk jamita on. Didapot si Lukas barita taringot Jesus Kristus ima sian dongan sapanghobasionna marbarita na uli, ima si Paulus. Di tingki ni Jesus, tongtong do halak Jahudi na sai manghirim sadihari do ro Mesias hombar tu naung disuriranghon angka panurirang di Padan na robi. Pangantusionnasida taringot Mesias, ima sahalak na ro sian sada harajaon na bangkit sian pomparan ni si David, sahalak na gogo jala adong parbinotoanna taringot politik songon si David, jala boi antong paluahon bangso i sian panggomgomion harajaon ni Rom. Dihirim halak Jahudi haroro ni Mesias, ndada ala ni adong panghirimon na sintong taringot Mesias na nihirimna, alai sai pardagingon do dipangke di na manghirim Mesias i.
            Turpuk jamita on paboahon jamita ni Jesus uju ro Ibana tu Nazaret, tu huta hagodanganNa. Andorang mulak Ibana tu Nasaret tangkas do di ayat 14, tangkas do na mian Tondi ni Jahowa, Ama i tu Ibana, Anak ni Debata. Monang do Jesus mangalo angka pangunjungan ni sibolis i marhite Tondi ni Debata. Di bagasan gogo ni Tondi i borhat ma Ibana tu Galilea laho mangajari angka lomo ni roha ni Debata. Jala saluhut do angka jolma mamuji Ibana (ay. 14 – 15).
            Dung sian Galilea, borhat ma Ibana tu Nasaret, inganan ni hagodanganNa (ay. 16). Di inganan on pasti do torop do jolma di huta i tangkas mananda Jesus dohot keluarga ni Jesus. Uju na ro Jesus tu huta i, jumpang ma ari Sabbat. Hombar tu hasomalan ganup Sabbat, sai marpungu do halak Jahudi di Sinagoge laho marsiajar manang manangihon pangajarion sian parjamita taringot patik dohot hata ni Debata. Hasomalan marpungu di Sinagoge di ari Sabbat dipungka do i uju masa habuangon Israel Raya tu Babel. Laos di ulaon Sabbat i dipaandap manang dipaingot do taringot panghirimon bangso i taringot haroro ni Mesias.
            Nunga tarbarita taringot jamita ni Jesus uju di Galilea dope Ibana. Laos di ulaon Sabbat na di Nasaret i, dipangidohon angka parhobas Sinagoge asa Jesus ma marjamita. Dilehon ma tu Ibana sada pustaha ni panurirang Jesaya. Diungkap ma pustaha i, laos didapotNa ma ayat na tarsurat Jesaya 61: 1 – 2.
            “Songgop tu Ahu Tondi ni TUHAN i” (ay. 18). Halak naung ginohan ni Tondi ni Debata, angka i do na boi mangulahon lomo ni roha ni Debata. Tondi ni TUHAN, ima Tondi na so sian portibi on; Tondi na badia; Tondi na marhagogoon na sumurung jala na so hatudosan; Tondi Pangapuli; Tondi Marhasangapon dohot marhamuliaon ni Debata Ama. “dimiahi” sada ulaon pengesahan atau manotophon sasahalak gabe marhuaso jala adong na ringkot sihobasanna di huasona i. “mamboan barita na uli tu angka na pogos”, barita las ni roha, barita olopolop tu angka na pogos. Ise do na pogos didok dison? Ima halak na so mardihadiha di sinamot, na lea bahenon ni pangalaho ni angka na mora, halak na terpinggirkan hinorhon ni kelas-kelas sosial, na so mandapot hatigoran (korban ketidakadilan), dohot lan situasi hapogoson na asing.
            “mambaritahon tu halak na tarhurung”, ima halak na tarhurung hakna hinorhon sibahenon ndang adong, tarhurung di pangalaho nang pingkiran na jahat, tarhurung angka ulaon na denggan hinorhon ni panosak ni portibi dohot hagiot ni daging, tarhurung hasintongan dohot hatigoran hinorhon kepentingan pribadi dohot lan angka na asing. “tu na mapitung asa marnida”, ndada holan na mapitrung di pardagingon; mapitung do simalolong mamereng na denggan hinorhon ni angka sangkap dohot pingkiran na jahat. Di Mateus 6: 22 – 23; tangkas do diajarhon Jesus mansai marlapatan do parnidaan i. Mapitung do halak mamereng hatigoran dohot hasintongan hinorhon ni sinamot ni portibi on, halak na mian dope dibagasan haholomon, ndang dapot dope panondang i di ngoluna, dohot lan angka parange mapitung na asing. “paluahon angka na ginosagosa”, ginosagosa angka pamarenta na so mananda Jahowa marhite Jesus Kristus, ginosagosa ni hagiota dohot hasangapon ni portibi on, ginosagosa ni angka pangiburon dohot lan na asing. “mamaritahon taon parasinirohaon ni TUHAN i”, on ma barita na uli na didok di turpuk on. Taon parasinirohaon, ima taon gok asi ni roha, ungkap ma asi ni roha ni TUHAN i, tu angka na joujou tu Ibana jolo olo marhamubaon asa dapotan ngolu na manongtong. Barita taon asi ni roha on, mardomudomu do i tu na masa di Jesaya 61: 1 -2 , ima mambaritahon taon Jobel, taon haluaon, taon parolopolopon. Di taon i ma mulak ma halak Israel Raya sian habuangonnasida tu hutanasida be. Disi tangkas ma status ngolunasida, ndang be dohonon halak na tarbuang, manang hatoban, alai dohonon ma halak naung pinalua (ayat 18 – 19).
            Dungi i ditutup ma pustaha i, dipaulak ma tu parhobas Sinagoge i, laos hundul ma Ibana. Gabe nolnol ma dompak Ibana mata ni sude na di parguruan i (ay. 20). Sian ayat 20 on, mansai tarhatotong (konsentrasi penuh, terheran-heran) do natorop umbege barita i. Laos didok Jesus ma, “sadari on do jumpang na tarsurat ondeng, di na binegemuna i”. Jumpang ma saluhutna i, di bagasan Jesus Kristus. Nunga ro be Mesias naung leleleng dipaima halak Israel. Nunga ro be Mesias i patuduhon dalan, hangoluan dohot hasintongan na tutu jala na sintog. Nunga jumpang be taon parasinirohaon, diungkap Jahowa asi ni rohaNa marhite Jesus Kristus, asa dapotan ngolu salelengleleng ganup na naung mananda hasintongan dohot hatigoran i, jala olo mandapothon i. Ayat 21 on paboahon, tung na so adong be Mesias na asing, holan Ibana do Mesias naung dimiahi Tondi ni Debata Ama, jala Ibana ma hagogok ni hapapataran ni Debata, Ama i.  
            Molo itajaha udut di turpuk on sahat tu ayat 30, gabe ditulak halak Nasaret i do Jesus ala ditanda nasida do tangkas ise do Jesus dohot ise do keluarga ni Jesus. Ai holan pangantusion dohot pingkirannasida do dipangke laho mananda ise do Jesus i sasintongna. Pangantusion halak Jahudi holan tu haluaon pardagingon dohot portibion, alai Jesus mamboan haluaon sian hamatean na salelenlelengna tu hangoluan na salelelengna. Molo holan na diportibi on do na itahirim, halak na dumangol ma hita.

Hahonaan ni Turpuk
  1. Boha do panandaionta di Jesus Kristus naung itahaporseai? Holan sebatas panandaion di pardagingon manang panandaion di portibi on? Molo na songon i do panandaionta di Jesus Kristus, halak na dumangol ma hita na manghirim. Alai panandaionta di Ibana, ingkon ma panandaoion di haporseaon na sintong. Molo jumpang sisongon i, disi ma adong roha na satia jala na margogo di haporseaonna mangadopi ragam angka parungkilonna manang hasusaanna sian portibi on; adong ma roha na marsomba tu Ibana sian nasa roha, pingkiran nang tondina.
  2. Rade ma hita manjanghon Ibana marhitehite panandaionta na sintong taringot Ibana, Anak ni Debata. Molo sintong do panandaionta i, boi ma idaonta hagogok ni hasangapon dohot hamuliaon ni Anak ni Debata, jala gabe tubu ma di ngoluna roha na serep jala roha na mamelehon diri tu Ibana.
  3. Di minggu Septuagesima, 70 ari andorang so ari paskah, dipaingot ma hita di taon asi ni roha ni Debata di ngolunta on. Itapangke ma tingki parasiaon ni Debata on marhite angka ulaon na denggan. Sai haholongi ma angka na denggan jala ulaon hatigoran, ai ido na nihalomohon ni Debata sian ngolunta on di tingki parasian on.             Amen.


Angka Ende:
  1. 11        : 1 – 2 + 5
  2. 388      : 1 + 3
  3. 392      : 1 – 2
  4.  213     :1 + 4
  5. 669      : 1................
  6. 519      : 3 + 4
  7. 802      : 1...................


1 komentar:

  1. horas borngin pandita, molo adong masukan tu jamita minggu marsogot, di share jo bah....

    BalasHapus