DANIEL PANE

SELAMAT DATANG DAN MENIKMATI YANG TELAH DISAJIKAN

Selasa, 03 Juni 2014

Bahan Jamita/ Khotbah, Minggu Pentakosta I, 08 Juni 2014



BAHAN JAMITA
MINGGU PENTAKOSTA I
Minggu, 08 Juni 2014
Ev.: 1 Korint. 12: 3 – 13; Ep.: Psalmen 104: 24 – 34 (30 – 31); S.Patik: Efesus 5: 14 – 15

Pdt. Daniel Bonardo Pane, S.Th
HKI Ressort Parparean




HASADAON DI RAGAM SILEHONLEHON NI TONDI

Patujolo
            Di ulaon panompaon ni Jahowa, Debatanta i, boi do berengonta marragam saluhutna. Jolma i pe marragam do ditompa Jahowa. Ari parjolo dohot ari paonomhon uli jala denggan do saluhutna ditompa Jahowa nang pe marragam saluhutna. Diharagamon do tarida haulion jala dengganna di panompaon i.
            Di ngolunta on pe godang do na marragam na itabereng na masa. Ragam angka bunga, ragam angka binatang, nang jolma i pe marragam. Boi do itabereng harragamon ni jolma marhitehite rupana, halobionna, dohot paradonganna dohot angka lan na asing. Adong do halak na marhalobian marhitehite parbinotoan dohot angka ulaon. Isarana, adong do na mampu gabe parubat; adong na mampu pangajari;dohot halobian ulaon na asing.
            Di haragamon na masa i ingkon boi do adong hatandian ni halak Kristen di ngoluna martimbanghon ngolu ni na so Kristen. Ndang na gabe dos ngolu manang parange ni halak Kristen martimbanghon ngolu ni halak na so Kristen di haragamon na masa. Halak Kristen ingkon do mananda taringot halobion (talenta/ potensi) na adong dingoluna jala boha do pamangkena dohot marhapatean tudia do i saluhutna.

Hatorangan ni Turpuk
            Turpuk on disurathon si Paulus laho pasingothon huria na di Korint taringot ngolu haKristenon. Huta Korint, huta na mansai maju, jala gok haragamon na masa. Ragam parbinotoan, ragam hasomalan (adat), ragam panombaon dohot lan na asing. Haragamon na masa i didukung do inganan na mansai denggan (letak yang strategis) huta Korint gabe inganan partigatigaan na balga dohot sada pelabuhan na balga di harajaon Rom. Jala huta Korint sada huta na mansai balga di harajaon ni Rom uju i. di huta i adong do inganan parsiajaran taringot ngolu (Filsafat) na manompa halak mangantusi taringot ngolu na masa nuaeng marhitehite pengalaman (epistemologi) dohot pingkiranna sandiri (ratio)
            Tarlumbi adong ragam halobion ni sasahalak maradophon donganna.Hinorhon ni haragamon i, masa ma parbolatbolatan di parsaoran. Parbolatbolatan na ujungna mambahen parbadaan manang parsalisian. Ganup jolma adong do halobionna di ngoluna, alai na masa torop do halak ndang mamboto halobion na di ngoluna. Laos adong muse halak na adong halobianna sian donganna, laos i do mambahen donganna susah, marlea, jala mangalului sangap marhite i. Antong boha do halak Kristen mamangke halobion na adong di ngoluna? Unang ma masa manang songgop sisongon i di huria na adong di Korint.
            Adorang so ayat 3 turpuk jamita on (ay. 1, 2) dipabotohon si Paulus do boha ngolunasida andorang so ojak haKristenon di huta i. Marhite surat ni si Paulus di turpuk on dihirim manang dipangido si Paulus do asa huria i torang mananda taringot partondion i (adong saotik perbedaan tu hata Indonesia turpuk on: si Paulus mandok taringot Karunia – Karunia Roh / silehonlehon ni Tondi). Uju sipelebegu dope nasida, ndang diboto nasida marhapatean tudia do halobionnasida. Dipangke do i laho mangaup untung tu dirina, manang gabe sangap tu dirina. Si Paulus mambotohon tu huria (halak Kristen) taringot halobion na adong di nasida ima silehonlehon ni Tondi do i saluhutna. 2 mansam Silehonlehon ni Tondi:
  • Silehonlehon ni Tondi na dilehon tu ganup jolma, isarana martangiang, mamuji, dohot lan na asing.
  • Silehonlehon ni Tondi na dilehon tu sasahalak jolma (orang – orang khusus/ tertentu), isarana pangajari, parubat, manurirangi, dohot lan na asing.
Hata na jotjot dipangke taringot silehonlehon Tondi on ima talenta manang kharisma manang karunia – karunia Roh. Tondi na didok diturpuk on ima Tondi Parbadia, Tondi na so sian portibi on alai Tondi na sian Jahowa, Ama i. Tondi na badia na manghorhon habadiaon tu na disonggopi Tondi jala na digohi Tondi. Ganup jolma na disonggopi manang digohi Tondi Parbadia ima jolma na mamujimuji Debata di ngoluna, marpangoloion di patikna jala ndang adong hata manang parange na mamburai Jesus. Alai digoari manang diparhatopot do Jesus ima Tuhan (ay. 3).
Dipatorang si Paulus do ragam do parasinirohaon (karunia/ talenta/ potensi) alai sada do ianggo Tondi; ragam do ulaon (angka ulaon di huria), alai sada do Tuhan; ragam do hagogoon (hagogoon patupahon halongangan), alai sada do Debata na manghorhonsa di bagasan sudena i (ay. 4 – 6). Adong na malo mangubati/ pamalumhon; adong na malo gabe uluan; manurirang; malo manghobasi; alai sude na i laho tu haringkotan ni hatopan ni huria Korint. Marhite ayat on si Paulus paingothon huria Korint molo adong pe halobion (potensi/ karunia/ talenta) ni sasahalak Kristen, silehonlehon Tondi Parbadia do i laho mangharingkothon, mangurupi, donganna na mangharingkothon halobionna i (ay.7). Lapatanna, halobion na adong tu ganup jolma ndada holan mangalului sangap tu dirina, alai dilehon do i asa mangurupi tu mangharingkoton i tu jolma na asing ai basabasa ni Debata do i tu ibana. 
Sada do Tondi Parbadia i, alai marragam do panghorhon manang silehonlehonna. Tu sahalak dilehon Tondi asa boi marhata habisuhon (panuturi), tu jolma na asing asa boi marhata parbinotoan (pangajari), na asing muse haporseaon (isarana mangapuli, manogarnogari) dohot pamalumhon (pangobati). Sudena i ulaon Tondi na sasada i do saluhutna. Tu na asing patupahon halongangan tu na asing panurirangon, mananda ragam ni tondi, dohot manghatahon di hata na leben (translator/ penerjemah) dohot pajojorhon parhataan (ay. 8 – 10), sude na dipajojor i ima silehonlehon ni Tondi na sian Debata i do saluhutna. Jala halak na digohi Tondi ni Debata on, pasti do manghamauliatehon jala mamangke saluhutna i laho mangurupi dongan na ringkot diurupi hombar tu na boi diurupi. Saluhut na dipajojor di ayat 8 – 10 ima angka ragam ulaon ni Tondi tu ganup jolma na marragam jala saguru tu pangalehonon ni Tondi i do saluhutna (pat. ay. 11).
Ringkot do botoon nang pe marragam silehonlehon ni Tondi i, unang ma manghorhon parbolatbolaton di parsaoran ni huria i. Haragamon i do haulion ni parsaoran i, jala nang pe marragam silehonlehon ni Tondi i, alai sude na i dilehon do tu haringkot ni angka jolma na asing. Rap marsiurupan, rap mambahen singkop (saling memenuhi). Nang pe marragam silehonlehon Tondi i, ingkon adong ma hasadaan. Songon pamatangta, ragam ruas ni pamatang i (tangan, siamanjojak, jarijari, mata, pamangan, sipareon, dohot lan na asing), alai sada do dipamatang jala Jesus do gabe uluanna (ay. 12). Ragam ruas ni pamatang i alai rap mangharingkothon do saluhutna. Ringkot do tangan tu simanjojak, ringkot do mata tu simanjojak. Songon i ma do na nihirim si Paulus tu huria na di Korint di suratna on. Unang ma nian bola parsaoran ni huria i hinorhon ni silehonlehon i Tondi. Silehonlehon Tondi i ndada laho mambahen parbolaan di parsaoran ni huria, ndada asa ginjang roha, manang mandapot hauntungan sian silehonlehon i.
Ai sada do saluhutna di bagasan Tondi i ala sada do Tondi i (ay. 13). Nang halak Jahudi nang halak Gorik dohot halak na leban pe, molo naung disonggopi Tondi Parbadia, sada do i saluhutna ala dirahut Tondi Parbadia (ay. 13). Antong molo adong na mambahen parbolabolaton hinorhon ni halobion na adong di ibana (talenta) manang na mambahen susah ngolu ni donganna hinorhon ni talenta i, jala holan mangalului hasangapon tu dirina sandiri ndang na tutu i silehonlehon ni Tondi Parbadia na di ibana i. ai Tondi Parbadia mangajari tu na sinonggpanna mambaritahon asi ni roha ni Debata marhite Jesus Kristus marhite halobion (talenta) na di ibana.

Hahonaan ni Turpuk (Refleksi – Teologis)
            Boha do hita marhatopot ngolunta on digohi Tondi Parbadia jala taruli di silehonlehon Tondi i? molo adong itabereng dongan na asing na adong halobianna (potensi / talenta tertentu) sai unang itapaksahon hita songon ibana. Ragam do na boi itaparhatopot naung digohi Tondi Parbadia jala taruli silehonlehon Tondi Parbadia i hita. Isarana, molo sahalak partani, burju ma ulahon hapartanionna; supir, buruju ma diulahon hasupironna; nelayan; guru; panggomgomi di huta; marende; mangapuli; maniroi; mangajari manang ulaon na asing tong do i boi itaparhatopot silehonlehon Tondi dohot pangarajuman sian silehonlehon Tondi i do i tu ibana jala burju mangaradoti ulaon manang mangulahon i tu haringkoton ni dongan na manngharingkothon silehonlehon i sian hita. Ulaon silehonlehon ni Tondi ima ulaon na denggan; ndada asa taruli hauntungan tu dirina, sangap tu dirina, alai songon dia asa boi tarbarita goar ni Jesus Kristus i gabe Tuhan marhite ulaonta.
            Nang pe adong halobianta sian donganta na asing, unang ma manghorhon ginjang ni roha i di ngoluna; unang ma laho manusai donganna holan mangaup tu dirina. Alai songon dia asa denggan parsaoran i marsilehonan na denggan jala taruli hasadaan tu dongan na asing. Hasadaon i do na mansai ringkot di ragam silehonlehon ni Tondi i. tarlumobi hasadaan ni ruas sama ruas, ruas tu parhalado, nang parhalado sama parhalado. Tutu do marragam parngoluan ni ruas sama ruas, parhalado sama parhalado nang ruas dohot parhalado. Alai unang mang manghorhon parbolaan di parsaoran ni huria i.
            Marhite turpuk jamita di minggu Pentakosta, hasasaor ni Tondi Parbadia tu angka na porsea disosoi do hita asa sada hita nang pe marragam ngolunta patupahon panghobasion di huria, paulihon huria, laos patanakhon Harajaon ni Debata marhite angka ulaon di huria nang ulaon si ganup ari. Mangula ma hita di bagasan serep ni roha jala di bagasan roha na gok hamauliateon tu Jahowa, Debata marhite Tuhan Jesus Kristus. Jala nasa ulaon i marhapatean do i tu hasangapon dohot hamuliaon ni Debata sambing.
            Hasasaor ni Tondi Parbadia do mula ni hasadaon ni angka Apostel marhiras ni roha mambaritahon barita taringot Tuhan Jesus Kristus di tonga ragam hangoluan. Alani i, hita naung porsea jala naung gabe Kristen, ingkon sada ma hita songon ruas ni pamatangta. Marragaram ruas i, alai sudena i sada jala rap mangharingkothon saluhutna asa tulus saluhut angka ulaon na denggan i. Jesus gabe uluan di pamatang i, marlapatan Jesus gabe panggomgomi di parsaoran ni huria. Marasangap ma Tuhan i. Amen.


Angka Ende huria
  • 2: 1 – 3
  • 104: 1 – 2
  • 103: 3 + 5
  • 102: 3 + 5
  • 108: 1...........
  • 121: 1 – 2
  • 109: 1..........

Tidak ada komentar:

Posting Komentar