DANIEL PANE

SELAMAT DATANG DAN MENIKMATI YANG TELAH DISAJIKAN

Sabtu, 24 Januari 2015

Bahan Jamita/ Khotbah Minggu Septuagesima, 01 Februari 2015

BAHAN JAMITA
MINGGU SEPTUAGESIMA
Minggu, 01 Februari 2015
MARKUS 1: 21 – 28
Topik Minggu: Jesus Mangajari Natorop Jala Paruarhon Tondi Na Hodar

PANGAJARION DOHOT TANDA HALONGANGAN
DALAN PAANDAPHON HOLONG DOHOT HALUAON
Patujolo
            Manang didia mian Jesus, disi ma tarbarita harajaon ni Debata, jala mambaritahon harajaon ni Debata ima mambaritahon jala paadaphon holong dohot haluaon na diulahon Debata Jahowa marhite Jesus Kristus. Sadalan do pangajarion ni Jesus dohot papatarhon Harajaon ni Debata manang didia pe Ibana mangajari. Pangajarion ni Jesus ndada asa lam torop jolma mananda Ibana hinorhon hamaloonna taringot tu pangajarionna (songon torop angka pangajari, na mangajari asa diboto jala ditanda ibana halak na malo), alai pangajarion ni Jesus paandaphon panandaion ni torop halak taringot Harajaon ni Debata, Jahowa jala marhite i andap ma panandaionnasida taringot Jahowa marhite holong dohot haluaon na pinatupaNa marhite AnakNa, Jesus Kristus. Mansai dihalungonhon torop halak Jahudi do angka pangajarion ni Jesus. Hinorhon ni i, torop ma halak na ro naeng manangihon pangajarion ni Jesus, nang pe marasing be panandaion nasida taringot Jesus. Diadophon angka na masa di huta i na digosagosa angka pamerenta Rom marhite panggomgomi na mian di luat i.
            Turpuk Jamita on ima ulaon panghobasion ni Jesus dung dipillit Ibana sampuludua siseanNa. Mangajari do Ibana dohot patupahon sada tanda halongangan. Patupahon tanda halongangan ima patuduhon jala papatarhon huaso ni Jahowa Debata marhite Jesus Kristus maradophon angka gogo manang saluhut na di portibi on. Dipatupa Jesus angka tanda halongangan ndada asa torop halak na mananda Ibana jala marhite i, taruli pansamotan tu dirina sandiri sian tanda halongangan i. Alai na rumingkot asa torop halak mananda Ibana songon hapapatar ni holong dohot huaso ni Jahowa, jala asa unang be mangasahon jala mamelehon diri be tu gogo ni portibi on. Molo diadophon tu tingki sadari on, dia do pangajarion manang tanda halongangan na boi idaon ni angka na porsea di tingki on, jala marhapatean tudia do pangajarion manang tanda halongangan na naung torop dipamasa nang marhite huria dohot na sian gogo ni portibi on? Itapaihutihut ma hatorangan ni turpuk on asa boi itaputik alus ni sungkunsungkun i hombar pangantusionta be dung manjaha hatorangan ni turpuk on.

Hatorangan ni Turpuk
            Barita na uli (Injil) ni Markus ima sada barita na uli na marimpola “tutu do Jesus Anak ni Debata”. Torop do na bisuk mandok manurat Barita na uli ni Markus on, disurathon ni si Markus. Markus ima dongan sapanghobasion ni si Paulus mambaritahon barita Harjaon ni Debata (Kol. 4: 10 – 11), jala sisean ni si Simon Petrus, (1 Petrus 5: 13). Jala sude barita taringot Tuhan Jesus, langsung do didapot si Markus sian si Simon Petrus, ai Simon Petrus do sada sian angka sisean na apala sitindangi langsung taringot ngolu ni Jesus.
Ragam do pangajarion dohot tanda halongangan disurathon di barita na uli (Injil) on na paboahon na tutu do Jesus, Anak ni Debata , na marlaapatan na tutu do Jesus na pinillit ni Debata na manggomgomi bangso Israel (patudos: pandohan anak ni Debata, na patuduhon huaso na dilehon Debata jala na pinillit ni Debata manggomgomi angka niasianna manang Israel, bangso na pinillitna (Psalmen 2: 6 – 8). Barita na uli ni Markus on disurathon do laho patoguhon jala pahothon haporseaon ni halak Kristen manang na porsea di mulana i (Kristen mula-mula) tarlumobi halak Kristen na so sian Jahudi, ima halak Kristen Junani (Gorik), dohot tu halak Kristen na mian di panggomgoion harajaon ni Rom, jala paadaphon panandaionnasida taringot Jesus Kristus, na tutu do Anak ni Debata. Jala hinorhon i, boi do nasida manahan di bagasan haporseaon nang pe ragam parsorion na ro sian pamarenta Rom, tarlumobi sian kaesar Nero (hirahia taon 60-an Masehi).
Songon naung dipatorang di patujolo, manang didia Jesus mian disi ma barita Harajaon ni Debata marsaringar marhitehite pangajarion manang angka tanda halongangan. Turpuk jamita on dipabotohon do na bongot Jesus dohot angka siseanna tu huta Kapernaum. Kapernaum ima sada sian huta na mansai ringkot di Israel, tungkan Utara tao Galilea. Marhite turpuk on dipatorang taringot pangajarion ni Jesus di bagas joro toho ma i di ari sabat. Sada hasomalan do di halak Jahudi marpungungu di bagas joro molo di ari sabat, jala disi ma ma dipatupa pangajarion taringot patik dohot hata ni Jahowa (ay. 21). Ndang apala dipaboahon aha do pangajarion na diajarhon Jesus di bagas joro i, alai pola do dipaboa boha do respon ni angka natorop tumangihon pangajarion ni Jesus. Longang do angka na manangihon pangjarion i ai na marsahala do pangajarion ni Jesus i (ay. 22). Pangajarion na boi pasombuhon sihol dohot uas ni angka jolma taringot harajaon dohot hata ni Debata, jala pangajarion na marhuaso. Jala didok do marasing do pangajarion ni Jesus sian pangajarion angka sibotosurat. Molo itajaha Mateus 23 : 13 – 32 tangkas do ditorui Jesus do angka sibotosurat hinorhon pangjarion dohot parange ni angka sibotosurat na dohot mambahen susah parngoluon ni angka jolma jala ndang na mangulahon angka ulaon na hombar tu tohonanna. Diboto nasida do hata ni Debata alai ndang diulahon di ngoluna.
Di tingki na mangajari i Jesus, ro ma halak partondi na hodar (kesurupan/ kerasukan) mangangguhi (ay. 23). Halak partondi na hodar ima halak na songgop sibolis tu bagasan dirina. Ganup halak partondi na hodar ima halak na mian sibolis dibagasan dirina. Sibolis na mambahen jolma i ndang adong be mabiar mangulahon dosa; halak na disonggopi tondi na hodar ima halak na mangoloi angka hagiothagiot ni sibolis na adong di diirina, na boi i marhite pingkiran, hata dohot parulonna. Pamatang on ima inganan ni tondi, jala pamatang on mangulahon angka na diaturhon ni tondi. Molo Tondi na sian Debata do na mian di pamatang ni jolma, pasti do pamatang on mangulahon lomo ni roha ni Debata. Alai molo tondi ni sibolis (tondi na hodar) mian di pamatang, pasti do lomo ni roha ni sibolis i do dibahen pamatang. Marhite turpuk di ayat 23 on tarida do na so dihalomohon sibolis i marhite halak na sinonggopanna i tu haroro ni Jesus.
Mangangguhi do sibolis i marhite halak na sinonggopanna: “O Jesus, na sian Nasaret; marhua Ho tu hami! Na ro do Ho hape mangago hami! Hutanda do Ho; na badia ni Debata do Ho!” (ay. 24). Turpuk on pabotohon tu na manjaha ayat on, apala sibolis pe ditanda do ise do Jesus dohot huasoNa, jala dison ma hataridaan biar ni sibolis i maradophon huaso ni Jesus. Ayat on huhut patandahon huaso ni Jesus Kristus na boi manaluhon  huaso ni sibolis. Sibolis sandiri marhatopothon panandaionna tu Jesus Kristus, alai ndang na olo manghalomohon dohot mangulahon hata ni Debata. Torop do halak naung mananda Jesus. Aut sugari disungkun tu halak Kristen (tarlumobi halak Kristen batak), boha do panandaionta tu Jesus Kristus? Ragam do angka alus na pinasahat. Alai boi do holan panandaion holan di parbinotoan alai ndada gabe jaminan olo mangulahon manang manghalomohon Jesus Kristus mian di bagasan ngoluna, jala ndang adong parange na olo mangulahon hata ni Debata di ngoluna.
Alai ndang dihalomohon Jesus sude angka hata na dihatahon ni si sibolis i. Nang pe diparhatopot sibolis taringot hadirion ni Jesus, alai ndang suman parhatopotonna tu ulaonna. Didok Jesus do tu sibolis i “Sip ho! Ruar ma ho sian ibana!” (ay. 25). Dihagigihon Jesus angka hata na dihatahon sibolis i, nang pe naung dihatindanghon sibolis i taringot hadirionna, alai ndang na gabe i mambahen Jesus toleran tu hajahaton dohot dosa. Molo itajaha di Jesaya 1: 11 – 15 dohot Amos 5: 21 - 27 mansai dihagigihon Jahowa do hadaulaton ni halak Israel, dohot angka ende pujipujian ni halak Israel hinorhon ni parange ni bangso i na so dos dohot hadaulatonna (ibadah yang semu). Hata parenta na dihatahon Jesus ima hata haluaon tu halak na sinonggopan ni sibolis i. Dipalua halak i sian huaso ni sibolis asa unang be dirajai manang digomgomi halak na gale i (inganan parmianan ni sibolis i).
Ndang tarbahen sibolis i laho mangalo parenta manang hata ni Jesus i. Andorang so haluar sibolis i sian halak na ginomgomanna gabe disarati sibolis i do halak na sinonggopanna huhut gogo soarana laho haluar (ay. 26). Mansai bangkol do sibolis i manadinghon manang haluar sian halak na sinonggopanna. Pola do muse dibahen sibolis i susah manang hansit pamatang ni na sinonggopanna asa unang haluar ibana sian i. disarati sibolis i pe na sinonggopanna laho spekulasi asa marasi ni roha Jesus, jala asa sundat ibana haluar sian halak i. alai tung so adong do na boi manundati angka hata ni Jesus. Molo Tuhan mandok hata, ingkon saut do saluhut na nihatahonNa. Dungi haluar ma sibolis i, malua ma halak i sian gomgoman ni sibolis. Marhuaso do hata ni Jesus laho paluarhon jala paluahon jolma i sian huaso ni sibolis, alai molo nunga dipalua hita sian gomgoman huaso ni sibolis, so tung itapaloas muse sibolis i manggomgomi hita muse.
Longang ma angka natorop marnida angka na masa i, jala marsisungkunan nasida: na beha do on? (ay. 27). Masa do angka na so hea diida nasida andorang so na masa i. Tanda halongangan mangungkaphon huaso ni Jahowa, Debata marhite Jesus Kristus na manaluhon huaso ni sibolis. Ndang na boi mangalo sibolis manang manundati angka hata ni Jahowa marhite Jesus Kristus. Marhamonangan do huaso ni Jahowa Debata marhite Jesus Kristus manaluhon huaso ni sibolis. Dung i pintor sar ma baritaNa tu sandok luat Galilea (ay. 28) taringot tanda halongangan naung diida angka natorop i.

Aplikasi – Teologi (Hahonaan ni Turpuk)
            Boha do hadirionta boi paandaphon harajaon ni Debata di keluarga, di humaliangta, di hutanta, manang didia pe hita mian. Paandaphon harajaon ni Debata marhite pangajarion di hata ni Debata? Nuaeng torop do halak manghasiholi manang mauas di hasintongan hata ni Jahowa, jala ndang boi parsoadaonta torop do halak na manulak haroro ni parbarita na uli (ndang manghalomohon ro hata ni Debata) ro tu luatna manang di dirina. Tutu do naung torop do angka parbarita na uli naung marserak di portibi on, alai songon angka sibotosurat do parulaonna jala ndang mangulahon ulaonna hombar tu tohonan na jinalona. Ringkot do sipahusorhusoron turpuk jamita on tu angka parbarita na uli. Tutu do parbarita na uli jolma dope di portibi on, alai ndang na boi gabe hagaleon i gabe alusta (alasan) humurang parbarita na ulionta. Naeng ma nian marsahala angka jamita na binoan angka parbarita na uli, jala ingkon sahala sian Jahowa Debata do. Unang pangasahahon parbinotoan, hasomalan, manang gogo dohot siadongan laho marbarita na uli, alai pangasahon ma sahala ni Debata Jahowa di na laho marbarita na uli. Parbarita na uli na marsahala ima parbarita na uli na mangasahon Jahowa, Debata marhite Jesus Kristus dohot parsaoran ni Tondi Parbadia mangulahon ganup ulaonn dohot pangajarionna.
            Halak na mansogohon manang manhosomi parbarita na uli (parbarita na uli na marsahala) ima halak na sinonggopan ni sibolis (tondi na hodar). Molo manaringoiti halak na sinonggopan tondi na hodar, adong do sada siaran ni tv (ndang pola didok goar ni siaran ni tv na) na paloashon ro tondi na hodar di pamatangna, na somalna disiarhon do di tonga borngin. Boi do dohonon halak na loak manang na oto do na olo sinonggopan ni tondi na hodar i. jala boi do muse idaonta di humaliangta na adong halak na sinonggopan tondi na hodar, na dirimpu masuk tondi ni ompuna, hape sasintongna tondi ni sibolis do na masuk i, na manegai haporseaonta. Antar dipangke do hata ni Debata hape asa porsea do hita tu ibana. Halak Kristen ingkon manat do marnida angka dalan ni sibolis laho paliluhon manang manegai halak na porsea, jala asa unang taruli di hangoluan salelengna.
            Dilehon Jesus do tu hita (angka naposoNa nang angka na porsea) marhitehite goarNa laho paluahon angka dongan jolma sian gomgoman ni sibolis. Unang ma gabe dohot angka na porsea manang naposoNa gabe dohot sibolison. Ndang na boi sibolis maralo manang mangusir donganna sibolis. Boi do halak porsea manang na mandok dirina naposo ni Debata, alai sai haulion dohot hamoraon dohot hasangapon portibi on do dipangasahonna, ima halak na porsea dohot naposo ni Debata na gabe sibolison. Ingkon boi do hadirionta songon halak na porsea manang naposo ni Debata na sintong na mangasahon sahala ni Debata di ngoluna. Paluarhon jolma i sian gomgoman huaso ni sibolis marhitehite goar ni Tuhan Jesus nang marhitehite marbarita na uli di bagaasn panghataion dohot parange. Itaingot ma, halak na sinonggopan tondi na hodar ima halak na sai naeng manundati manang manghosomi jala manulak angka parbarita na uli na marsahala. Unang ma talu hita maralohon angka gogo ni sibolis, alai mardonganhon hata ni Debata dohot goar ni Tuhan Jesus Kristus ingkon taluhononta do angka huaso dohot gogo ni sibolis.
Di ari minggu on, masuk ma hita minggu Septuagesima na marlapatan minggu parningotan 70 ari andorang so Paskah, na boi antusai minggu 70 ari andorang hapapataran hamonangan ni Jesus manaluhon dosa dohot hamatean. Asa marhite i monang ma angka na porsea manuluhon hagogoon ni sibolis, na sai jotjot mangelaela na porsea dohot sude jolma laho mangalo hata ni Debata. Antong hita naung porsea di Debata Jahowa marhite Jesus Kristus dohot Tondi Parbadia, naeng ma manang tudia hita mian boi ma paandaphon harajaon ni Debata marhite dirinta, ndang na gabe pasamarhon harajaon ni Debata.

                                                                                                 
Pinatomutomu: Pdt. Daniel Bonardo Pane, S.Th.
HKI Resort Khusus Hutasoit Pardomuan

(HP. 08126563572, email: sitorusbonardo@yahoo.com)

Tidak ada komentar:

Posting Komentar