DANIEL PANE

SELAMAT DATANG DAN MENIKMATI YANG TELAH DISAJIKAN

Rabu, 16 April 2014

Bahan Jamita Jum'at Agung, 18 April 2014



BAHAN JAMITA
ULAON PARNINGOTAN HAMAMATE NI JESUS KRISTUS
(JUM’AT AGUNG)
Jum’at, 18 April 2014
Ev.: Lukas 23: 33 – 43; Ep.: Psalmen 22: 2 – 12; Hesekiel 33: 11
Pdt. Daniel Bonardo Pane, S.Th.

NUNGA PATAR BE HOLONG NA TUTU I !
Patujolo
            Ise do jolma na olo mate humongkop parjahat asa malua parjahat i sian hamatean? Nunga maol be adong jumpang jolma na olo mangulahon songon i. Nang pe adong jolma olo na olo mangalehon dirina (berkorban) humongkop donganna ala adong do na nihirim sian pangelehonon ni dirina i (berkorban). Jamita on ima taringot ni Anak ni Debata na olo mangalehon diriNa mate di hau pinarsiilang humongkop jolma na mardosa. Jolma na mardosa ima jolma na ingkon marhapatean tu hamagoan dohot hamatean sisaleleng ni lelengna jala disi ndang adong be panghirimon di haheheon tu hangoluan na ra suda. Ndang adong jolma na so mardosa, jala ganup jolma hinorhon ni dosana ingkon marhapatean do ngoluna tu hamagoan dohot hamatean sisalelengna. Ndang adong na boi paluahon jolma i sian hapatean (upa) ni dosana, jala ndang adong jolma na boi mamintori dirina maradophon Debata.
            Alai balga situtu do holong ni roha ni Jahowa, Debata tu jolma na tinompaNa. Mansai arga situtu do ngolunta on di Ibana, ala ampunaNa do angka hita. Holong ni roha ni Debata ndada holan hatahata, alai dipatuduhon jala dipapatarhon do holong ni rohaNa i marhite hamamate ni Jesus Kristus di hau pinarsilang asa malua hita sian dosa i jala malua sian hapatean manang upa ni dosa i. taruli ma hita di panghophop ni hamamate ni Anak ni Debata i, ima hangoluan saleleng ni lelengna. Dihaporseai jala diparhatutu rohanta do i saluhutna di ngolunta?

Hatorangan ni Turpuk
            Turpuk jamita on ima partording ni parsilangan ni Jesus Kristus. Dung sahat Jesus sian dalan na dokdok i (via dolorosa = jalan penderitaan) tu Golgatha, ima sada dolokdolok na margoar partangkurakan, diparsilanghon ma Jesus rap dohot dua halak nari parjahat sipamateon (32 – 33). Golgatha ima inganan ni halak na didabu paruhuman mate (hukuman mati), ima halak na mangulahon hajahaton jala ulaonna i na so boi be disesa (dimaafkan/ diampuni). Inganan ni angka na sai jotjot mangaloalo pamarenta (pemberontak), diparsilanghon jala dibaen do i atas dolok asa sude marnida aha do upa ni halak parjahat manang na sai jotjot mangaloalo tu pamarenta (pemberontak), asa unang adong be na maniru na sisongon i. Diparsilanghon jala diharhari paheanna di hau silang i asa pailahon parjahat i. didok partangkurahan ala dolok i jonok tu dolok batu na mansai balga jala rupa ni batu i marrupahon songon tanghurak.
            Alai Jesus ndada songon pangantusionnasida mate diparsilanghon di Golgatha. Jesus ima korban politik dohot korban ketidakadilan; korban pemuasan nafsu angka jolma; korban ketidakbenaran ni portibi on. Sude pangajarion ni Jesus ima hasintongan jala hatigoran, alai mansai sogo do jolma di portibi on molo adong halak na barani manghatindanghon hasintongan dohot hatigoran (ukuran ni hasintongan dohot hatigoran ima hata ni Debata). Di ginjang i saluhuna, panghorhon ni hamamate ni Jesus Kristus ima haluaon tu sude jolma na sai jotjot mangasahon gogona; jolma mangasahon parbinotoan; na sai olo mangoloi hisaphisap ni daging dohot portibi on. Hamamate ni Jesus Kristus ima mangungkap pintu dohot dalan tu haluaon i, asa boi jolma i ro manopot Ama i, Silehon haluaon dohot hangoluan na so ra suda. Jesus diparsilanghon di Golgatha singkat ni jolma manaon i saluhutna.
            Nang pe nunga mangurbak pardompakhoNa, ngilut nang dagingna ala ni angka lasaklasak dohot tinjutinju i, maniak ugak ni dagingNa, gok tijur simanjujungna,marlajak labang tu sibuk ni tanganNa i dohot simanjojak i, jala durus mudarNa sian bohiNa sahat tu simanjojakNa hinorhon ni pangalaho ni angka jolma dohot soldadu di Jesus, alai lambok do soaraNa: “Ale Amang! Marpamuati ma rohaM mida nasida, ai ndang diboto nasida na binahennasida i” (ay. 34). Sada pandohoan na mansai lambok alai mansai marimpola. Nang pe ragam naung dibaen jolma i tu Jesus, alai sai dipangidohon do marpamuati roha ni Debata. Diondihon Jesus do na mamunu Ibana, nang pe di bagasan daging naung malangke, dohot di tingki ni ngoluNa tong do marpamuati rohaNa tu na mamunu Ibana.
            Parange na sisongon on mansai maol dope jumpang di ngolu ni halak Kristen nuaeng. Hatop rimas, dendam, jala marsangkap angka na roa maradophon na manjahati ibana. Uju na mangajari dope Jesus diajarhon Jesus do asa marsiseaan dosa dohot manghaholongi halak na manjahati hita (ida. Mat. 5: 46 – 48; 6: 14 – 15; Luk. 6: 27 – 28). Jesus ndada na holan mandok pangajarion i alai diulahon jala dihangoluhon do pangajarionNa i. “Ale Amang”, panjouon na mansai jonok Ibana tu Jahowa, Debata, Ama na marsuru Ibana. “marpamuati ma rohaM”, suara holong na sian Jesus, holong na manongtong, jala holong hangoluan do na pinapatarNa i.
            Ndada marnaso pambahenan ni jolma i tu Jesus. Dibagi angka soldadu do ulosna (jubah), jala manjomput na sinurat (undi) ma nasida (ay.34; pat. Psalmen 22: 19; Jesaya 53: 12). Somalna, pengundian jubah dibaen do i tu jubah na na arga asa diundi. Alai molo di ayat on, pambahenan ni solda ima sada insakinsak (ejekan/ hinaan) tu harajaon ni Jesus. Ndada holan i, diuduti muse insakinsak ni jolma na torop. Balik do pangalaho ni halak Jerusalem dung diida nasida Jesus naung manaon na hansit i. uju ro Jesus manopot Jerusalem marsurak do pangisi ni huta i “Hosianna” alai anggo nuaeng “Parsilanghon Ibana” (nang pe disosoi sintua ni malim angka natorop i (ida. Mat. 27: 20)). Naeng do diujinasida Jesus asa marnida halongangan na binahen ni Jesus. Ndang na so boi Jesus tuat sian silang i, alai ndang na lao papuashon manang pasauthon songon na sangkap ni jolma i Jesus alai asa jumpang do sude angka hata na pinasahat angka panurirang jala pasauthon lomo ni roha ni Ama na Marsuru Ibana.
            Ndang puas angka soldadu manginsakhi Jesus, marhite na binahen nasida asom tu Ibana (ay. 36). Molo itaida di turpuk na asing dibaen angka soldadu songon i ala na mauas do Jesus di hau silang i (Johannes 19: 28). Pambahenan ni soldadu i ndada laho pasombu uas ni Jesus, alai mambahen lam tu maniak panghilalaan ni Jesus hinorhon ni bugang di dagingNa. Ditambai muse na tarsurat di Silang ni Jesus, “Raja ni Jahudi do on” (INRI: Iesus Nazareus Rex Ioudarium; Yesus orang Nazaret Raja orang Yahudi). Alai na tarsurat on ndang na papatarhon hadirion ni Jesus  gabe raja, alai dibahen do i gabe insakinsak (ejekan/ hinaan) tu Jesus, na patandahon DiriNa Raja (alai harajaonNa ndada sian portibi on, alai sian Ama na marsuru Ibana).
            Parjahat na dihambirangNa pe dohot do manginsahi dohot manguji Ibana marhite tanda halongangan na binahenNa marhite na tuat Ibana sian silang i. parange na songon on ma na sai jotjot adong di roha ni jolma manguji Tuhan tu kebutuhanNa sandiri. Ndang na gabe sangkap ni Tuhan i na ingkon saut di ibana, alai sangkap ni jolma i do dipaksahon di bagasan sangkap ni Tuhan. Alai na di siamunNa mananda dirina jala mamelehon dirina tu Ibana paima so mate. Adong tingki parasian, tingki na arga di na siaumun ni Jesus laos dipangke do i mananda dirina maradophon Jesus jala pasahathon dirina tu Jesus di harajaonNa. “O Jesus, ingot ahu ia dung sahat Ho tu harajaonMi” (ay. 42). Tingki na mansai arga jala taruli  ma bagabaga sian Jesus tu ibana: “Situtu do hatangKon tu ho, sadari on do ho rap dohot Ahu di Paradeso”. Paradeso ndada mandok tu surgo, alai paradeso ima sada inganan ni angka na mate na adong hasongan di inganan i, marassing tu “gehena” inganan ni angka na mate jala disi do masa haparirion, jala laut api paima na mate i rap diuhum saluhutna di paruhuman parpudi.
           
Refleksi – Teologi
            Ganup taon do halak Kristen manaringoti ari na bolon, hamamate ni Jesus Kristus humonghop hita na mardosa jala na patut ingkon masuk tu hamatean sisalelengna (gehena). Torop do na manaringoti on holan formalitas sambing, molo dung sidung parningotan on mulak ma muse songon halak sipelebegu, nang arga binahenna mudar ni Kristus di ngoluna. Marhite turpuk jamita on adong do na ringkot siputihonta:
  1. Haundukhon, nang pe nunga diboto Jesus hansit dohot bernit nang dokdok ni sitaononNa alai ndang olo Ibana manundati sangkap ni Ama na marsuru Ibana. Alai mansai ringkot idaonta di haundukon ni Jesus, dipargogo Ama i do Ibana marhite surusuruanNa uju martangiang Jesus di Getsemane. HaundukhonNa i manghorhon do tu haluaon dohot hangoluon na diungkap asa boi hita sahat tu Ama i, ala nunga marsirang be jolma i tu Debata hinorhon ni dosa na marhapatean tu hamagoan dohot hamatean salelengna. Ndang na laho mangulahon manang mamuashon sangkap ni jolma i haroro ni Jesus tu portibi on, alai papatarhon hasintongan dohot hatigoran ni uhum ni Debata.
  2. Holong, Jesus Kristus ima hapapatar ni holong ni Debata. Ndang dihalomohon ni Debata jolma i  mate jala mago hinorhon ni dosa. Alai hamumulak ni parjahat (jolma pardosa) i tumadinghon dalanna na jahat i asa mangolu ibana. On ma na papatarhon holong ni Debata. Tung na so boi do jolma i paluahon dohot mamintori dirina sandiri sian upa ni dosa. Holan ala holong dohot asi ni roha ni Debata sambing do boi jolma i malua. Lambok soara ni Jesus mangidohon asa Debata marparmuati roha mida ganup jolma na mambahen na jahat i. dihangoluhon do sude pangajarionNa i saluhutna.
  3. Haluaon dohot hangoluan, na hasit, na dokdok, jala na bernit na tinaon dohot hamamate ni Jesus singkatta do i saluhutna asa malua jala mangolu hita on. Jala saluhutna i hinorhon ni dosanta do; ndada holan dosanta, dosa ni ompungta na parjolo marujung ngolu dohot do di sesa jala dilehon bagabaga, ala Jesus do Tuhan ni nasa na mangolu nang na mate (Rom. 14: 9) Manang ise na mambahen Jesus gabe Tuhanna ido taruli tu bagabaga hangoluan i.
  4. Hamonangan, silang di halak na oto hailaan bolon do i, alai tu halak na naung ditobus, ima hamonangan na mansai balga ala naung dipamonang hita manaluhon dosa. Unang be olo hita diparhatoban dosa dohot portibi on hita. Toho do hita mangolu di portibi on hita, alai ringkot do botoonta, ise do tuanta: portibi on manang Debata marhite Jesus Kristus? Halak naung dipamonang ingkon boi do mambahen Jahowa, gabe Debatana marhite Jesus Kristus, jala halak naung dipamonang pasti do manaon na porsuk manang hansit dohot hamaolon tarlumobi mangulahon hata ni Debata. Alai unang ma i gabe sidalian di ngolunta. Alai boha do pahothon naung dipamonang hita, naeng ma muse mangudut monang ro diujungna, jala adong tumpal manang upa ni saluhutna.
  5. Tingki parasian, adong do tingki parasian tu dua halak parjahat na di hambirang dohot siamun ni Jesus. Alai dipangke na disiamuNa i do tingki parasian i gabe mananda dirina dohot pasahathon dirina gabe rap dohot Jesus Kristus, laos adong ma bagabaga na pasti tu ibana sian Tuhan. Antong hita naung diehon tingki parasian, binsan dilehon tu hita tingki parasian saonari, itapasahat ngolunta on tu Jesus Kristus. Ai ndang adong jolma na umboto sadiari salpu tingki parasian on. Mulak ma tu Jahowa, unang be asahon parbinotoan, gogo, hamoraon, pangkat di ngolu on. Binsan dilehon tingki parasian on, itaparhaseang ma i mangulahon na denggan. Amen.




Official Invitation Of via dolorosa and The Death of Jesus Christ Remembrance Worship

OFFICIAL INVITATION

I invite you my brothers and sisters in Jesus Christ, to join in our via dolorosa (the way of suffering of Jesus Christ) event by The Youth Community of HKI Parparean (PNB HKI Parparean), we will start at Central of Porsea until HKI Parparean, then we worship together at The Death Of Jesus Christ Remembrance Worship. this event held at:
Day, Date: Friday, 18 April 2014
time: 09.00 (start of Via Dolorosa) - the end
Place: Central Porsea and HKI Parparean

I hope, brothers and sisters keep in your pray for this moment, and i hope my brothers and sisters can join in this moment be glory of our LORD in Christ.

from me: Rev. Daniel Bonardo Pane, S.Th.

Sabtu, 12 April 2014

Official Invitation: Official Get Away Final Academic Examination Worship

Official Invitation

I invite you my dear brother and sister in Christ who will face the final academic examination (Primary School until University level) to join the Official Get Away Final Academic Examination Worship at:

Day, Date    : Sunday, 13 April 2014
Time             : 15.00 (3 Afternoon)
Place           : HKI Parparean Church.

May God always bless us and bless our preparing to face the final academic examination.
inviting: Rev. Daniel Bonardo Pane, S.Th

Selasa, 08 April 2014

Bahan Jamita Minggu Palmarum, 13 April 2014



BAHAN JAMITA MINGGU
MINGGU PALMARUM
Minggu, 13 April 2014
Ev.: Mateus 21: 1 – 11; Ep.: Jesaya 50: 4 – 9 (4); S.Patik: Johannes 16: 33

Pdt. Daniel Bonardo Pane, S.Th.


JANGKON MA RAJA HADAMEON DI NGOLUM!


Patujolo
            Molo naung manomunomu sahalak na sangap manang tondong na diparsangap i pasti do pintor diparade do siparadeon na ringkot di panomuan i asa unang hansit roha ni sahalak na sangap i. Molo di halak batak, molo ro do hulahula pintor diparade do na denggan jala na ringkot ala na sangap do hulahula di halak batak, songon i pe molo ro angka pejabat na timbo manang pamarenta tu sada luat, pintor dibahen do tong siparadeon laho manomunomu i na sangap i. Songon i do nang molo manomunomu sahalak Raja na sangap jala marsahala, ragam nang siparadeon laho manomunomu songon i nang sihobasan. Songon na di turpuk ni jamita on na manomunomu halak Jerusalem di haroro ni Jesus tu huta i, nang pe ragam alana nang pangantusionnasida taringot haroro ni Jesus tu luat Jerusalem. Boi ma itaida panomunomuonnasida di Jesus Kristus di turpuk jamita on.

Hatorangan ni Turpuk
            Nunga sar dibege barita taringot Jesus sahat tu Jerusalem sude angka pangajarion, tanda halongangan na binahen ni Jesus. Masihol situtu do halak Jerusalem asa ro Jesus manopot huta i. tanda do las ni rohanasida marhite panomunomuonnasida di Jesus Kristus. Panomunomuonnasida di Jesus Kristus songon panomunomuon ni sahalak raja.
            Di tingki sahat Jesus di Betfage, ima sada huta na di dolok Jetun, donok tu Betania, jonok tu dalan sian Jerusalem  dohot Jeriko (Mat. 21: 1, Mark. 11: 1; Luk. 19: 29). Sian i disuru Jesus dua halak siseanNa asa laho tu sosor na dijolonasida, jala mamintor jumpang hamu ma disi tambat halode sada rap dohot anakna; harhari jala togu hamu ma i tu Ibana (Jesus) (ay. 2). Ndang na disuru Jesus sisean na dua i asa manangko, adong do huaso ni Jesus taringot sude angka na tinompa jala marhite Ibana (hata ni Jahowa na gabe jolma) do ditompa saluhutna, songon i nang halode. Disuru pe dua siseanNa mardonganhon hata na gabe alusnasida molo tung adong na manungkun. “Na ringkot do i di Tuhan i” (ay. 3). Ayat 3 on lam paandaphon taringot huaso ni Jesus tu sude angka tinompa jala “na ringkot do i di Tuhan i” martudu na sian manang na ampuna ni Tuhan i gabe i do muse na ringkot di Ibana jala dibuat tu Ibana.
            Halode ima binatang na gale jala dipangke halak Israel laho patuduhon hadameon do na binoan ni halak na manaeki, marasing tu hoda binatang na gogo jala dipangke laho patuduhon huaso dohot porang. Alai Jesus ro tu Jerusalem naek halode na patuduhon haroroNa mamboan hadameon jala Ibana ma Raja hadameon. Hombar tu pangantusion jala panghirimonnasida na paimaimahon haroro ni Mesias, Raja na boi paluahon bangso Israel sian gosagosa ni pangomgomion ni Rom nang pauliulihon sude parange ni halak Jahudi na parsidoho gabe panggomgom di halak Jahudi, isarana angka sintua ni malim, dohot angka sijalo beo.
            Alai masa sisongon i asa jumpang do songon na disuriranghon ni panurirang Sakaria (Sakaria 9: 9) taringot haroro ni Raja Hadameon tu bangso i. Suraksurak manopot Raja na mamboan haimbaruon tu halak Israel. Raja na sian pinompar ni si Daud na boi mambahen bangso Israel gabe bangso na gogo songon panggomgomion ni si Daud uju i (ay. 4 – 5).
            Borhat ma siseanNa na dua i patupahon songon na didok Jesus tu nasida. Diboan nasida ma halode i dohot anakna. Diampehon ma ulosnasida tu ginjangna, laos dipahundul ma Jesus ma tu atasna i (ay. 6 -7). Halode na so hea dope dinaeki jolma (keledai muda) jala dibahen ma Jesus i gabe songon sahalak Raja songon na dipaimaimanasida. Pangantusionnasida taringot Jesus ima sahalak Raja na naeng paojakhon muse harajaon ni Israel songon na binahen ni si Daud, Raja na pajongjonghon harajaon na boi paluahon bangso Israel (Jahudi) sian angka gosagosa ni bangso Rom. Alai ndada songon pangantusion manang piningkiran ni angka jolma natorop i. Jesus Kristus tutu do Raja Hadameon, padamehon jolma i tu Jahowa Debata asa mandapot hangoluan saleleng ni leleng na jolma i, jala malua sian hamatean nang hamagoan.
            Ditomu angka natorop i ma Jesus, adong na pahembanghon ulosnasida tu dalan i, na deba nari manalihi angka ranting ni hau jadi dipanseranghon tusi laos mangolophon haroro ni Jesus na marendehon: “Hosianna di Anak ni Raja Daud. Pinasupasu  ma na ro marhitehite goar ni TUHAN (YHWH/ JAHOWA) i, Hosianna ma di ginjang” (ay. 8 – 9). Panomunomuon tu sahalak Raja dihaserepon, manomunomu na pinarsangap dibagasan kesederhanaan jala mangolophon marhite ende na marisihon tangiang “Hosianna”. Hosianna (sian hata Heber ‘HOSYI’AH NA‘ sian 2 pandokan YASHA na marlapatan “palua” , NA na marlapatan “tangiang/ pangidoan”: Hosianna: Tangiang na disurakhon na marisihon asa paluahonna; “Palua ma ahu”. Hata on dipasahat do sahalak Raja manang tu na boi paluahonnasida. Paluaon bangso Israel (Yahudi) sian angka parungkilonnasida dohot hansit ni ngolunasida hinorhon ni ginosagosa ni angka pamarenta Rom uju i. Hosianna di Anak ni Daud: hombar tu angka bagabaga naung disuriranghon angka panurirang, apala sian pinompar ni si Daud do annon ro sipalua i (patudos: tu tunggul Isai = ama ni si Daud). Dipasahat nasida ma hata i tu Jesus, ala sian marga manang pinompar ni si Daud do Ibana. “Pinasupasu ma na ro marhitehite goar ni TUHAN (YHWH; JAHOWA)” (ida. Psalmen 118: 25 – 26), sada pandohan Pinasupasu ma na ro marhitehite Goar ni Na- manongtong i, Goar ni na sun hinatimbul, jala tongtong di bagasan hata i adong pangidoan haluaon.
            Marhite hatorangan ni turpuk on tandap do boi italapati panomunomuonnasida di Jesus Kristus ima panomunomuon mangido haluaon, haluaon sian panggosagosa ni angka pamarenta na mambahen ngolu ni halak Israel (Jahudi) hansit diuduti muse angka parange sintua ni malim na so mangulahon ulaonnasida hombar tu tohonan i na mambahen lam tu hansit na ngolu ni halak Israel (Jahudi). Asa jongjong muse harajaon ni si Daud songon uju si Daud gabe raja di sandok bangso Israel.
            Tontu mambege jala marnida olopolop ni halak Israel na manomunomu Jesus tu Jerusalem tontu do adong pigapiga roha na mandok: “ise do halak on?” (mandok tu Jesus Kristus) (ay. 10). Sungkunsungkun “ise do halak on”? ndang na mandok na so ditanda nasida Jesus, alai songon sada orasi na pabotohon (proklamirhon) on ma Jesus Kristus, Panurirang i do i na sian huta Nasareth na di luat Galilea (ay. 11). Ayat 9 – 10 ima orasi/ proklamir nunga ro be Panurirang, Raja, songon na nihirim ni bangso i.

Refleksi Teologi
            Jesus Raja Hadameon na padamehon hita tu Jahowa, Debata. Padamehon hita tu Jahowa ima na marlapatan padamehon hita tu Nampuna hosa hangoluanta, padamehon hita tu Namanompa hita sian orbuk dohot tano, padamehon hita tu Na-mangelohon hangoluan i. Haroro ni Jesus ndang na songon pangantusion ni jolma na torop uju manomunomu Ibana di Jerusalem. Ndang na paluahon sian parungkilon sian portibi on (lari dari masalah di bumi) alai mangalehon hasesaan ni dosa (hadameon i) asa mardame muse hita tu Ama i. Disi ma adong roha na bisuk jala roha na pantas asa boi pasidunghon paraloan dohot parlojongonna ro di ujungna jala manahan di haporseaonna.
            Sadari on torop do halak mangangguhi: “palua ma au ale TUHAN”. Palua ma au ale TUHAN sian sitaonon na dokdok di tano on; palua ma au ale TUHAN sian na hansit on; palua ma au TUHAN sian hapogoson, palua ma au ale TUHAN sian rura ni linggoman ni hamatean on; dohot ragam na asing dope. Nang pe adong do muse na jolma natorop na gale haporseaonna jala gabe manadinghon haporseaonna mangadopi hamaolon manang na hansit di portibi on; jala adong do na so mangido haluaon na sian TUHAN i jala dirina manang portibi on ma dipangasahon (pangasaahon na olo salpu).
            Nunga ro be Raja Hadameon i, Jesus Kristus. Boha do haradeonta manomunomu Ibana na padamehon hita marhitehite hamamateNa di hau pinarsilang, jala na pamonanghon hita sian hamatean dohot hamagoan sisalelengna marhitehite haheheonNa. Unang be nian adong roha na marpaima jo; manang satongkin na i; manang marsogot pe. Binsan dilehon dope hosa hangoluan i tomutomu ma Ibana. Manomunomu Ibana, Raja Hadameon i marpanghorhon do i mardame pingkirian tu roha nang ngoluna; mardame amanta tu inanta; mardame na marhaha maranggi, na mariboto, na markeluarga, tutur, dongan sajabu, dongan sahuta nang dongan sahuria. Ido hataridaan naung dohot hita manjanghon Raja Hadameon i jala rade dipadame dohot Debata.
            Sai dipargogoi Raja Hadameon i ma hita saluhutna pasidunghon sude paraloanta nang parungkilonta di hasiangan on; sai tongtong ma diramoti ngolunta laho pauujunghon parlojonganta; jala ramot itabahen haporseaon i. Jala itaingot ma adong do upa ni saluhutna. Amen.


Angka Ende Huria:
  1. 17: 1, 3 – 4
  2. 162: 1, 3
  3. 184: 1, 4
  4. 262: 2, 8
  5. 437: 1 .....
  6. 363: 12 – 13
  7. 392: 1........